vrijdag 18 februari 2011

De kaaiman (11 maart 2010)

De laatste tijd moet ik onbewust vaak denken aan de finale van Nanni Moretti’s film ‘Il caimano’. Moretti is een van Italië’s meest vooraanstaande regisseurs. Zijn films zijn dikwijls redelijk diepgaand en kwalitatief van hoogstaand niveau. Zijn prijzen op de filmfestivals van Berlijn, Venetië, Cannes en van de Accademia del Cinema Italiano zijn daar de getuigen van.
Moretti heeft nooit zijn politieke voorkeur onder stoelen of banken geschoven. Hij denkt links, maar is zeer kritisch tegenover het doen en laten van de linkse politici in Italië. Memorabel is een scene uit de film ‘Aprile’ uit 1998 waarin hij als acteur zichzelf speelt: op televisie een debat tussen Massimo D’Alema en Silvio Berlusconi volgend roept hij op een gegeven moment “D’Alema, zeg eens iets links!” (“D’Alema, di una cosa di sinistra”).
En met argusogen volgt hij Silvio Berlusconi.

In 2006 kwam de film ‘Il caimano’ uit. In de film zien we Silvio Orlando in de rol van Bruno Bonomo van een gesjeesde filmproducent, die zijn carrière hoopt te redden met het draaien van een film (Il caimano) over Silvio Berlusconi. Nanni Moretti noemt het zelf een film over een fase in het leven van een echtpaar, waarin de politiek slechts als kader dienst doet. In dat kader speelt de figuur van Silvio Berlusconi (geïnterpreteerd door Michele Placido, Elio De Capitani en Nanni Moretti zelf) echter een dermate grote rol dat niemand het politieke karakter van de film kan ontkennen.
De finale van de film is even indrukwekkend als angstaanjagend: Silvio Berlusconi (op dat moment gespeeld door Moretti) wordt in een rechtzaak veroordeeld tot 7 jaar gevangenisstraf. De veroordeelde waarschuwt de rechters voor de gevolgen van hun daad aangezien het volk de veroordeling van een door hun gekozene niet zal accepteren. Bij het verlaten van de rechtbank wordt Berlusconi met gejuich ontvangen. Hij wordt geïnterviewd door journalisten voordat hij in zijn auto met chauffeur stapt en wegrijdt. De rechters, die daarna naar buiten komen, worden aangevallen door de meute. Molotov cocktails vliegen door de lucht. De laatste beelden zijn die van Nanni Moretti die in zijn rol van een voldane Berlusconi in de auto diens uitspraken aanhaalt, terwijl op de achtergrond de vlammen van het gerechtshof steeds hoger oplaaien.





Walter Veltroni, een van de kopstukken binnen de grootste oppositiepartij PD (Partito Democratico), haalde gisteren in een interview met La Repubblica de film aan. Veltroni gaat ervan uit dat centrum-links de regionale verkiezingen van 28 en 29 maart aanstaande zullen winnen. ,,Het zal een zware slag zijn voor de premier. En na twee verloren jaren van regeren is het onmogelijk dat alles dan bij het oude blijft’’, zegt de ex-burgemeester van Rome. ,,Maar ik weet ook dat dat de gevaarlijkste fase is. Berlusconi is niet zoals mij en anderen. Hij is niet het type dat groet, bedankt voor het vertrouwen en plaats maakt voor een ander, niet eens voor zijn eigen gevolg.’’ Op de vraag hoe hij dan de ondergang van het berlusconisme ziet antwoordt Veltroni: ,,De finale van ‘Il Caimano’ van Moretti was een verschrikkelijke nachtmerrie. Iedere verantwoorde persoon moet ervoor zorgen dat dit geen helderziendheid blijkt te zijn geweest.’’
Kijk eens aan. Het schijnt dat ze binnen de PD dan toch eindelijk aan het wakker worden zijn. Veel te laat, dat wel. De regering Prodi heeft de kans niet aan willen grijpen een wet in het leven te roepen die de verstrengeling van persoonlijke interesses en het uitoefenen van een publieke functie tegen te gaan, en daarvan plukt het grootste deel van Italië op het ogenblik dagelijks de wrange vruchten. De grootste profiteur van het uitblijven van die wet heet Silvio Berlusconi, en die is op het ogenblik minister-president. Veel tijd wordt er onder zijn bewind aan justitie besteed, en met name hoe de gerechtelijke macht de wind uit de zeilen te nemen. Het laatste voorbeeld is een wet die sinds gisteren van kracht is: leden van de regering zijn niet meer verplicht (gedurende een periode van zes maanden) voor de rechter te verschijnen voor eventueel tegen hen aangespannen strafzaken. De grootste winnaar is wederom hij, Silvio Berlusconi.

De regionale verkiezingen van 28 en 29 maart hebben hier al veel voeten in de aarde gehad. Politieke discussie-programma’s op de staatstelevisie RAI mogen niet meer uitgezonden worden zolang de verkiezingscampagna loopt. Een regel die niet geldt voor de privé-omroepen. En wie is in Italië eigenaar van bijna alle privé-kanalen? Juist. Hij, Silvio Berlusconi.
Ondanks zijn machtige imperium blijken niet alle radartjes even soepel te draaien in de Berlusconi-machine. De verkiezingslijsten in Lazio, waaronder Rome valt, werden niet op tijd ingediend en bij gevolg mag Berlusconi’s partij Populo della Libertà daar niet aan de regionale verkiezingen deelnemen. En ook al heeft president Napolitano een speciaal in het leven geroepen wettelijk decreet ondertekent, alle gerechtelijke instanties hebben tot nu de legale protesten van het PdL naast zich neergelegd. ,,Onrecht’’, oordelen Berlusconi en de zijnen. Met geweld van de Liberalen (de tegenkandidaat van de PdL in Lazio) is hun immers de toegang ontzegt tot het kantoor waar ze de lijst moesten inleveren. Zeggen ze... De rechters willen onze kiezers het democratische recht ontnemen om te stemmen. Zeggen ze...

Voor aanstaande zaterdag hebben de PD en andere linkse partijen een grote demonstratie in Rome uitgeroepen onder het motto ‘Voor democratie, legaliteit en werk. Regels ja, trukjes nee. Om te winnen’.
Voor volgende week zaterdag heeft de PdL een grote demonstratie in Rome uitgeroepen. ,,Geen protest, maar een voorstel’’, is de gedachte die Berlusconi aan deze manifestatie meegeeft.
De kranten roepen niet openlijk op tot ongeregeldheden, maar spreken - volgens mij wel heel dubbelzinnig zinspelend op – over het risico van ongeregeldheden.

Italië is op het ogenblik een kruitvat. Er is maar een kleine vonk voor nodig om alles met een geweldige knal te laten ontploffen. In Rome zullen er ongetwijfeld mensen met lucifers op zak rondlopen.
Ik maak me eerlijk gezegd een beetje zorgen. Ik hoop dat het voor niks is.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten