Zonder woorden (16 februari 2010)

Het valt voor een klein hotel niet mee om in deze tijd van massatoerisme, wireless internet, wellnes-voorzieningen en nouvelle cuisine het hoofd boven water te houden. Hotel Paradiso is daar het lichtende voorbeeld van. Ergens in de Alpen gelegen trekt het nog wel enkele schilderachtige gasten, maar het worden er steeds minder. De oude eigenares heerst er met hand, tand en de wandelstok waarmee ze zich verplaatst en koestert de vier sterren die het hotel voorlopig nog rijk is. De zoon vindt het goed zo, en heeft het te druk met het zijn hart te verliezen aan een van de vrouwelijke gasten. Voor de dochter is de entourage ver beneden haar stand en ze doet er alles aan om het aanzien van Hotel Paradiso een meer wereldse ‘touch’ te geven. Het personeel is zo langzamerhand vergroeit met het hotel, en het hotel met hun eigenaardigheden: het dienstmeisje steelt alles wat los en vast zit, en de kok bereidt meer in zijn keuken dan alleen wat groente en een sucadelapje.
Er gebeurt niets bijzonders in Hotel Paradiso, totdat er een dode valt...

Hotel Paradiso is een stuk van de Duitse theatergroep Familie Flöz. Het gezelschap werd in 1994 opgericht en heeft haar ‘zetel’ sinds 2001 in Berlijn. De Familie Flöz is meer dan toneel alleen. Ze toeren ook door Europa met dansvoorstellingen en in de zomermaanden houden ze zogenaamde Sommer Akademies in Italië. De groep bestaat in totaal uit zo’n 40 personen uit 10 verschillende landen. Een deel hiervan vervaardigt de maskers, die een hoofdrol spelen in elk van hun voorstellingen. De spelers blijven namelijk gedurende het hele stuk anoniem, verborgen achter het hoofd dat voor hun personage vervaardigd is.
Acteurs dus zonder eigen hoofd, maar de uitdaging van de Familie Flöz gaat nog iets verder. Ook het gesproken woord blijft achterwege. Om puur van mime te spreken is volgens mij niet juist. De verfijnde, geaccentueerde, dikwijls langzame bewegingen die het mime-theather typeren worden immers niet gebruikt. Bovendien zijn de coulisen in Hotel Paradiso (over hun andere stukken kan ik niets zeggen) zo klassiek als dat het maar zijn kan: de kartonnen muren met een behangetje, gordijntjes, deuren die soms wel en soms niet blijken te sluiten. Het doet daardoor nog het meest denken aan de stomme films, precies zoals die in het begin van de vorige eeuw in de bioscopen voor een opgetogen publiek vertoond werden. Die indruk wordt nog versterkt doordat de acteurs met hun grote maskers keer op keer de zaal (de camera) inkijken.

Ik zag Hotel Paradiso een aantal weken geleden in het Teatro Auditorium in Trento. Het leek zo op het eerste gezicht weinig nieuws te brengen, maar wellicht is het juist dat tot leven brengen van de stomme film hetgene dat de voorstelling tot een succes maakte.

De Familie Flöz tourt op het ogenblik met verschillende groepen en verschillende stukken door Europa. Sebastian Kautz, Anna Kistel, Thomas Rascher en Frederik Rohn, de vier Duitse acteurs die Hotel Paradiso opvoeren zijn op het ogenblik nog in Italië. Daarna gaan ze naar Frankrijk en op 4 maart zijn ze te zien in de Stadsschouwburg in Utrecht.
Gek te bedenken dat ze daar op precies dezelfde manier het publiek zullen aanspreken als in Trento.